Watchmen

Watchmen gezien. Verliet de zaal diep onder de indruk. De film overtrof al m’n verwachtingen. Ik was niet de enige. Recensenten en bloggers zijn lovend over Watchmen, al klagen ze soms over het donkere karakter van de film en de complexe verhaallijn.

Watchmen speelt zich af in de jaren tachtig – maar niet in de jaren tachtig zoals die in het echt waren. In de film lopen er sinds de jaren dertig gemaskerde misdaadbestrijders rond, zoals in de stripverhalen. Ze zijn misschien sterker, sneller of acrobatischer dan wij, maar het zijn nog steeds mensen van vlees en bloed.


Totdat er een echte superheld verschijnt: Doctor Manhattan. Doctor Manhattan is het resultaat van een bizar ongeluk, dat de jonge fysicus Jon Osterman in een wezen dat materie op moleculair niveau kan manipuleren. Doctor Manhattan maakt de VS vele malen machtiger dan ze al is.

Manhattan – en een andere ‘held’, Comedian – werken voor de Amerikaanse regering. Ze helpen Amerika de Vietnam-oorlog te winnen door een ware slachting aan te richten onder de Vietcongstrijders. Ze helpen de Richard Nixon zijn presidentschap te behouden als twee journalisten zijn praktijken naar buiten willen brengen. Het Watergate-schandaal, dat Nixon in de jaren zeventig de kop kostte, heeft nooit plaatsgevonden.

De koude oorlog dendert in de jaren tachtig naar een hoogtepunt, en elk moment kan een een kernoorlog losbarsten. Nixon verwacht dat Amerika die, dankzij Doctor Manhattan, kan winnen.

Watchmen begint met de moord op Comedian. De film gaat over de speurtocht van een aantal gemaskerde helden naar de moordenaar. De zoektocht voert naar een andere held, die zich ontpopt als een krankzinnige, en die een bezopen plan aan het uitvoeren is. De hoofdpersonen kunnen echter niets anders doen dan zich erbij neerleggen. Het masterplan van een krankzinnige is het enige dat de wereld kan behoeden voor de totale vernietiging.

Onze eigen heldenloze wereld heeft zuiveringsmechanismen. Daarom is er nooit een kernoorlog uitgebroken, en daarom overleven we de crises van nu ongetwijfeld ook. Vrije pers brengt corrupte bestuurders tot val. Democratie zorgt ervoor dat er af-en-toe eens iemand met een frisse blik aan het bewind komt. Voor een supermacht kan het heel louterend zijn als je eens een oorlog verliest. Watchmen laat zien hoe superieure macht – in de vorm van de superheld Doctor Manhattan – die mechanismen uitschakelt.

Watchmen gaat over corruptie.

Animal Liberation Front

Het Animal Liberation Front pleegt al een paar weken aanslagen op Wageningen Universiteit, vertelde het NOS-Journaal gisteren. En dat is misschien nog maar het begin. Op de website van de ALF zouden actievoerders, die tot nu toe alleen ruiten hebben ingegooid en auto’s en gebouwd hebben beklad, dreigen met ‘the big bomb’.

Volgens de universiteit ‘zetten de acties zetten de open en transparante cultuur die zo passend is voor een kennisinstelling onder druk’. Volgens Wageningen ‘worden onze proeven altijd vooraf getoetst door een onafhankelijke dierexperimentencommissie die zorgvuldig beoordeelt of de proeven echt nodig zijn en of het eventuele ongemak bij dieren inderdaad tot het hoogst noodzakelijke beperkt blijft. Een proefdierdeskundige ziet daar op toe. Daarnaast is er een ethische commissie die al het Wagenings onderzoek tegen het licht houdt.’

Lege, ijdele woorden.

Een paar jaar geleden bezocht ik de Wageningse dierproeffaciliteiten in Lelystad. Tijdens een rondleiding vertelde mijn gastheer me trots over het onderzoek dat fabrikanten van toetjes met vezeltjes lieten uitvoeren door het lab. ‘Die vezels moeten in de dikke darm komen’, vertelde de gids. ‘Daar doen ze hun werk. Om te achterhalen of dat gebeurt geven we de toetjes aan varkens.’

De details van dat onderzoek vertelde de gids pas na enig aandringen. De varkens worden vastgebonden en kunnen niet bewegen. Ze worden niet verdoofd, want de verdoving verstoort het functioneren van de darmen. Daarna snijden de onderzoekers de buik van de dieren open, zodat ze kunnen volgen hoe de toetjes zich door de darmen van de dieren bewegen. Dat duurt enkele uren, en al die tijd zijn de varkens bij hun volle bewustzijn. Hun darmen hangen uit hun buik, en Wageningse wetenschappers onderzoeken het effect van toetjes. Als ze klaar zijn maken verzorgers de dieren af.

Als de onderzoekers nou een medicijn tegen kanker onderzochten, dan kun je misschien nog begrijpen waarom ze zo’n wrede proef uitvoeren. Maar voor onderzoek naar een opgevezeld toetje? Het is te gek voor woorden.

Ik weet niet of ik de jongens en meisjes zulke lekkere types vind. Er gaan geruchten over onderzoekers die thuis worden bedreigd door dierenactivisten – onderzoekers die nota bene niets met dierproeven te maken hebben. Dat zou ook in Wageningen zijn gebeurd. Als dat zo is, dan is dat kwalijk. Maar de activisten hebben een punt. In Wageningen hebben ze misschien zelfs gelijk.

Avond

Bijna elke avond ga ik naar m'n kantoor. Dan krijg ik de meeste telefoontjes en mailberichten. Niet dat het er veel zijn, maar als ze komen, dan komen ze op dat moment. Het openbare leven ligt stil. Niemand moet iets. Mensen hebben tijd - en gaan nadenken.

Ik houd van de avond. Ik houd van de lege straten en het lege gebouw waarin ik uitkijk over de donkere straten. Soms schijnt de maan door het raam.

Ik houd van de stilte in het gebouw, waar al het leven uit is verdwenen. Maar ik houd vooral van de stilte in mezelf.

Ik ga zitten en ik wacht tot de telefoon gaat of er een mail binnenkomt. Ik ben geduldig. Ik heb alle tijd van de wereld.